Jaki związek jest pomiędzy wiarą, łaską oraz Zakonem? Czy zbawienie jest z wiary, czy może również z uczynków? Czym są uczynki w życiu chrześcijanina? Czy przestrzegając Zakon można osiągnąć zbawienie? Odpowiedź na powyższe pytania stanowi podstawę Biblijnego poselstwa. Najbardziej podstawową kwestią dla każdego człowieka pozostaje jednak pytanie: Jak możemy osiągnąć zbawienie? Poniżej pokazane są fragmenty, które mówią o warunkach zbawienia, a które zdają się być ze sobą w sprzeczności. Paweł pisze, że zbawienie jest z wiary a nie z uczynków (tematowi temu poświęcone są całe Listy do Rzymian i Galacjan). Jakub pisze, że zbawienie jest również z uczynków.

1.Cóż tedy powiemy, co osiągnął Abraham, praojciec nasz według ciała?

2.Bo jeśli Abraham z uczynków został usprawiedliwiony, ma się z czego chlubić, ale nie przed Bogiem.

3.Bo co mówi Pismo? Uwierzył Abraham Bogu i poczytane mu to zostało za sprawiedliwość.

5.Gdy zaś kto nie spełnia uczynków, ale wierzy w tego, który usprawiedliwia bezbożnego, wiarę jego poczytuje mu się za sprawiedliwość,

6.Jak i Dawid nazywa błogosławionym człowieka, któremu Bóg udziela usprawiedliwienia, niezależnie od uczynków;

5.Czy ten, który daje wam Ducha i dokonuje wśród was cudów, czyni to na podstawie uczynków zakonu, czy na podstawie słuchania z wiarą?

6.Tak Abraham uwierzył Bogu i poczytano mu to ku usprawiedliwieniu.

7.Z tego możecie poznać, że ci, którzy są z wiary, są synami Abrahama.

8.A Pismo, które przewidziało, że Bóg z wiary usprawiedliwia pogan, uprzednio zapowiedziało Abrahamowi: W tobie będą błogosławione wszystkie narody.

15.Jeśli brat albo siostra nie mają się w co przyodziać i brakuje im powszedniego chleba,

16.A ktoś z was powiedziałby im: Idźcie w pokoju, ogrzejcie się i nasyćcie, a nie dalibyście im tego, czego ciało potrzebuje, cóż to pomoże?

17.Tak i wiara, jeżeli nie ma uczynków, martwa jest sama w sobie.

19.Ty wierzysz, że Bóg jest jeden? Dobrze czynisz; demony również wierzą, i drżą.

20.Chcesz przeto poznać, nędzny człowieku, że wiara bez uczynków jest martwa?

21.Czyż Abraham, praojciec nasz nie został usprawiedliwiony z uczynków, gdy ofiarował na ołtarzu Izaaka, syna swego?

22.Widzisz, że wiara współdziałała z uczynkami jego i że przez uczynki stała się doskonała.

23.I wypełniło się Pismo, które mówi: I uwierzył Abraham Bogu i poczytane mu to zostało ku usprawiedliwieniu, i nazwany został przyjacielem Boga.

24.Widzicie, że człowiek bywa usprawiedliwiony z uczynków, a nie jedynie z wiary.

25.W podobny sposób i Rahab, nierządnica, czyż nie z uczynków została usprawiedliwiona, gdy przyjęła posłów i wypuściła ich inną drogą?

26.Bo jak ciało bez ducha jest martwe, tak i wiara bez uczynków jest martwa.

Sprzeczność w powyższych fragmentach jest tylko pozorna. Jakub pisząc o zbawieniu przez uczynki, pragnie pokazać różnicę pomiędzy wiarą jaką mają demony (bez uczynków), opierającą się na przyjęciu faktu istnienia Boga (dlatego drżą), a wiarą jaką mają dzieci Boże, które chętnie spełniają uczynki. W obu przykładach przytoczonych przez Jakuba (Abraham i nierządnica Rahab) przebija się myśl, że uczynki są sprawdzianem ich wiary. Jeżeli ktoś twierdzi, że wierzy, a nie wydaje owocu, to można mieć pewność, że nie mówi prawdy. Poniżej zostały przytoczone fragmenty z Biblii, które pokazują nas w świetle naszych uczynków:

6.Jeśli mówimy, że z nim społeczność mamy, a chodzimy w ciemności, kłamiemy i nie trzymamy się prawdy.

7.Jeśli zaś chodzimy w światłości, jak On sam jest w światłości, społeczność mamy z sobą, i krew Jezusa Chrystusa, Syna jego, oczyszcza nas od wszelkiego grzechu.

5.Lecz kto zachowuje Słowo jego, w tym prawdziwie dopełnia się miłość Boża. Po tym poznajemy, że w nim jesteśmy.

Ewangelia św. Łukasza : 17,7 - 17,10

8.Czy nie powie mu raczej: Przygotuj mi wieczerzę, przepasz się i usługuj mi, aż się najem i napiję, a potem i ty będziesz jadł i pił?

9.Czy dziękuje słudze, że uczynił to, co mu polecono?

10.Tak i wy, gdy uczynicie wszystko, co wam polecono, mówcie: Sługami nieużytecznymi jesteśmy, bo co winniśmy byli uczynić, uczyniliśmy.

8.Albowiem łaską zbawieni jesteście przez wiarę, i to nie z was: Boży to dar;

9.Nie z uczynków, aby się kto nie chlubił.

10.Jego bowiem dziełem jesteśmy, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych uczynków, do których przeznaczył nas Bóg, abyśmy w nich chodzili.

4.A gdy kto spełnia uczynki, zapłaty za nie nie uważa się za łaskę, lecz za należność;

5.Gdy zaś kto nie spełnia uczynków, ale wierzy w tego, który usprawiedliwia bezbożnego, wiarę jego poczytuje mu się za sprawiedliwość,

Który dał samego siebie za nas, aby nas wykupić od wszelkiej nieprawości i oczyścić sobie lud na własność, gorliwy w dobrych uczynkach.

Jak widać w przytoczonych fragmentach, uczynki nie są dla nas zasługą lecz obowiązkiem. Nie jest prawdą, że nie czyniąc dobrych uczynków jesteśmy "na zerze" przed Bogiem, a czyniąc mamy jakiś powód do dumy (jakiś "plus"). Prawdą natomiast jest to, że nie czyniąc dobrych uczynków jesteśmy "na minusie", a czyniąc je jesteśmy niejako na "zerze". Można to zobrazować następująco: Jako dzieci Króla mamy prawo przebywać w Jego domu. Jednak obowiązuje nas pewien zbiór zasad, przyjętych w tym domu, od których nie wolno nam się uchylać. Mamy pewne obowiązki, z których musimy się wywiązywać. Król widząc nasze zaangażowanie jest dla nas hojny i chętnie obdarowuje nas różnymi podarkami. Nasze uczynki nie są jednak zapłatą za prawo pobytu w Jego pałacu. Nie musimy zasługiwać sobie na Jego przychylność uczynkami. Podobnie nasze dzieci nie muszą sobie zasługiwać na prawo bycia naszymi dziećmi, a jednak muszą przestrzegać pewnych zasad.

To co dotychczas zostało powiedziane jest odpowiedzią na pytanie: Jak można osiągnąć zbawienie? Drugą bardzo istotną kwestią, która wiąże się bezpośrednio z naszą posługą w Kościele, jest to: czy tzw. "zwykły wierzący", który chodzi do kościoła, czyni to co mu Kościół nakazuje, a który nie "wydziwia" tak jak my, może być zbawiony czy nie. Zastanowienie się nad tym dlatego jest ważne, ponieważ takich ludzi spotyka się tysiące. Aby rozstrzygnąć tą kwestię, należy zastanowić się nad tym, czym jest Zakon Mojżeszowy i jaki ma on związek z nami, żyjącymi w obecnych czasach. Poniżej przedstawiłem kilka fragmentów, które rzucają światło na Zakon:

Ewangelia św. Mateusza : 22,34 - 22,40

35.A jeden z nich, znawca zakonu, wystawiając go na próbę, zapytał:

36.Nauczycielu, które przykazanie jest największe?

37.A On mu powiedział : Będziesz miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, i z całej myśli swojej.

40.Na tych dwóch przykazaniach opiera się cały zakon i prorocy.

Nie odrzucam łaski Bożej; bo jeśli przez zakon jest sprawiedliwość, tedy Chrystus daremnie umarł.

15.Bracia, przytoczę przykład ze stosunków ludzkich: Nawet uprawomocnionego testamentu jakiegoś człowieka nikt nie obala ani do niego nic nie dodaje.

16.Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus.

17.Powiadam więc to: Testamentu uprzednio przez Boga uprawomocnionego nie unieważnia zakon, który został nadany czterysta trzydzieści lat później, tak żeby obietnica była unicestwiona.

18.Jeśli bowiem dziedzictwo wywodzi się z zakonu, to już nie z obietnicy. Bóg zaś obdarzył nim łaskawie Abrahama przez obietnicę.

19.Czymże więc jest zakon? Został on dodany z powodu przestępstw, aż do przyjścia potomka, którego dotyczy obietnica; a został on dany przez aniołów do rąk pośrednika.

21.Czy więc zakon jest przeciw obietnicom Bożym? Bynajmniej! Gdyby bowiem został nadany zakon, który może ożywić, usprawiedliwienie byłoby istotnie z zakonu.

22.Lecz Pismo głosi, że wszystko poddane jest grzechowi, aby to, co było obiecane, dane było na podstawie wiary w Jezusa Chrystusa tym, którzy wierzą.

23.Zanim zaś przyszła wiara, byliśmy wspólnie zamknięci i trzymani pod strażą zakonu, dopóki wiara nie została objawiona.

24.Tak więc zakon był naszym przewodnikiem do Chrystusa, abyśmy z wiary zostali usprawiedliwieni.

25.A gdy przyszła wiara, już nie jesteśmy pod opieką przewodnika.

27.Bo wszyscy, którzy zostaliście w Chrystusie ochrzczeni, przyoblekliście się w Chrystusa.

28.Nie masz Żyda ani Greka, nie masz niewolnika ani wolnego, nie masz mężczyzny ani kobiety; albowiem wy wszyscy jedno jesteście w Jezusie Chrystusie.

22.Napisane jest bowiem, że Abraham miał dwóch synów, jednego z niewolnicy, a drugiego z wolnej.

23.Lecz ten, który był z niewolnicy, według ciała się urodził, ten zaś, który był z wolnej, na podstawie obietnicy.

24.A to jest powiedziane obrazowo: oznaczają one dwa przymierza, jedno z góry Synaj, które rodzi w niewolę, a jest nim Hagar.

25.Hagar jest to góra Synaj w Arabii; odpowiada ona teraźniejszemu Jeruzalem, gdyż jest w niewoli razem z dziećmi swymi.

26.Jeruzalem zaś, które jest w górze, jest wolne i ono jest matką naszą.

29.Lecz jak ongiś ten, który się według ciała narodził, prześladował urodzonego według Ducha, tak i teraz.

30.Lecz co mówi Pismo? Wypędź niewolnicę i syna jej; nie będzie bowiem dziedziczył syn niewolnicy z synem wolnej.

31.Przeto, bracia, nie jesteśmy dziećmi niewolnicy, lecz wolnej!

1.Chrystus wyzwolił nas, abyśmy w tej wolności żyli. Stójcie więc niezachwianie i nie poddawajcie się znowu pod jarzmo niewoli.

3.A oświadczam raz jeszcze każdemu człowiekowi, który daje się obrzezać, że powinien cały zakon wypełnić.

4.Odłączyliście się od Chrystusa wy, którzy w zakonie szukacie usprawiedliwienia; wypadliście z łaski.

1.O nierozumni Galacjanie! Któż was omamił, was, przed których oczami został wymalowany obraz Jezusa Chrystusa ukrzyżowanego?

2.Chcę dowiedzieć się od was tego jednego: Czy przez uczynki zakonu otrzymaliście Ducha, czy przez słuchanie z wiarą?

3.Czy aż tak nierozumni jesteście? Rozpoczęliście w duchu, a teraz na ciele kończycie?

20.Dlatego z uczynków zakonu nie będzie usprawiedliwiony przed nim żaden człowiek, gdyż przez zakon jest poznanie grzechu.

12.Tak więc zakon jest święty i przykazanie jest święte i sprawiedliwe i dobre.

13.Czy zatem to, co dobre, stało się dla mnie śmiercią? Przenigdy! To właśnie grzech, żeby się okazać grzechem, posłużył się rzeczą dobrą, by spowodować moją śmierć, aby grzech przez przykazanie okazał ogrom swojej grzeszności.

Niektórzy uważają, że Zakon nas już nie obowiązuje, gdyż jest to staroświecki zbiór przepisów żydowskich. Zwróćmy jednak uwagę na fakt, że podstawą Zakonu jest miłość do Boga i ludzi. Można więc powiedzieć, że wszystkie dobre uczynki są częścią Zakonu, w związku z czym nauczanie o Zakonie jest aktualne również dzisiaj. W związku z tym okazuje się, że wypełnianie uczynków zalecanych przez jakikolwiek Kościół też jest wypełnianiem zakonu. Powyższe fragmenty pokazują również, że Zakon jest etapem przejściowym, jest wtórny względem obietnicy opartej na wierze (został nadany 430 lat po Abrahamie), jest utożsamiany z niewolą, pokazuje grzech, sam nie dając rozwiązania. Zobaczmy co mówi Biblia na temat usprawiedliwienia z Zakonu?

7.Z tego możecie poznać, że ci, którzy są z wiary, są synami Abrahama.

8.A Pismo, które przewidziało, że Bóg z wiary usprawiedliwia pogan, uprzednio zapowiedziało Abrahamowi: W tobie będą błogosławione wszystkie narody.

10.Bo wszyscy, którzy polegają na uczynkach zakonu, są pod przekleństwem; napisano bowiem: Przeklęty każdy, kto nie wytrwa w pełnieniu wszystkiego, co jest napisane w księdze zakonu.

11.A że przez zakon nikt nie zostaje usprawiedliwiony przed Bogiem, to rzecz oczywista, bo: Sprawiedliwy z wiary żyć będzie.

12.Zakon zaś nie jest z wiary, ale: Kto go wypełni, przezeń żyć będzie.

13.Chrystus wykupił nas od przekleństwa zakonu, stawszy się za nas przekleństwem, gdyż napisano: Przeklęty każdy, który zawisł na drzewie,

14.aby błogosławieństwo Abrahamowe przeszło na pogan w Jezusie Chrystusie, my zaś, abyśmy obiecanego Ducha otrzymali przez wiarę.

Tak bowiem Mojżesz pisze o usprawiedliwieniu, które jest z zakonu: Człowiek, który spełnił zakon, przezeń żyć będzie.

9.Cóż więc? Przewyższamy ich? Wcale nie! Albowiem już przedtem obwiniliśmy Żydów i Greków o to, że wszyscy są pod wpływem grzechu,

11.Nie masz, kto by rozumiał, nie masz, kto by szukał Boga;

12.Wszyscy zboczyli, razem stali się nieużytecznymi, nie masz ani jednego.

Księga Psalmów : 14,2 - 14,3

2.Pan spogląda z nieba na synów ludzkich, badając, czy jest wśród nich rozumny, który szukałby Boga.

3.Wszyscy razem zbłądzili, stali się nikczemni: nie ma takiego, co dobrze czyni, nie ma ani jednego.

Księga Psalmów : 53,2 - 53,4

2.Mówi głupi w swoim sercu: Nie ma Boga. Oni są zepsuci, ohydne rzeczy popełniają, nie ma takiego, co dobrze czyni.

3.Bóg spogląda z nieba na synów ludzkich, badając, czy jest wśród nich rozumny, który by szukał Boga.

4.Wszyscy razem zbłądzili, stali się nikczemni, takiego, co dobrze czyni, nie ma ni jednego.

1 Księga Królewska : 8,46

Jeśliby grzeszyli przeciw Tobie - bo nie ma człowieka, który by nie grzeszył - a Ty za to będziesz na nich zagniewany i dlatego oddasz ich w moc wroga, wskutek czego zaborcy uprowadzą ich do ziemi nieprzyjaciół dalekiej czy bliskiej,

Powyższe fragmenty (dwa pierwsze) pokazują, że jeżeli ktoś wypełni cały Zakon, to może osiągnąć zbawienie, oraz przeklina tych którzy w czymś uchybią. Niestety (kolejne fragmenty) nie ma takiego człowieka na świecie, który jest w stanie nigdy nie uchybić wymaganiom Zakonu. Biblia mówi, że wszyscy są grzesznikami. Dlatego Zakon jest dla nas zbyt wysoką poprzeczką, co czyni go dla nas przekleństwem. Jeżeli więc ktokolwiek z tych, którzy uważają się za wierzących twierdzi, że może Boga zadowolić przez wykonywanie zaleceń Kościoła to może być pewien, że jest na drodze do wiecznego potępienia, choćby był nieskazitelny w oczach innych ludzi. Na poparcie tych słów przytoczmy kilka przykładów z Biblii:

Ewangelia św. Mateusza : 19,16 - 19,22

16.I oto ktoś przystąpił do niego, i rzekł : Nauczycielu, co dobrego mam uczynić, aby osiągnąć żywot wieczny?

17.A On mu odrzekł : Czemu pytasz mnie o to, co dobre? Jeden jest tylko dobry, Bóg. A jeśli chcesz wejść do żywota, przestrzegaj przykazań.

18.Mówi mu : Których? A Jezus rzekł : Tych : Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie mów fałszywego świadectwa,

19.Czcij ojca i matkę, i miłuj bliźniego swego, jak siebie samego.

21.Rzekł mu Jezus : Jeśli chcesz być doskonały, idź, sprzedaj, co posiadasz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie, potem przyjdź i naśladuj mnie.

2.Pobożny i bogobojny wraz z całym domem swoim, dający hojne jałmużny ludowi i nieustannie modlący się do Boga,

4.Ten zaś, strachem zdjęty, utkwił w nim wzrok i rzekł: Co jest, Panie? I rzekł mu: Modlitwy twoje i jałmużny twoje jako ofiara dotarły przed oblicze Boże.

5.Przeto poślij teraz mężów do Joppy i sprowadź niejakiego Szymona, którego nazywają Piotrem;

14.A on powie ci słowa, przez które będziesz zbawiony, ty i cały dom twój.

15.A gdy zacząłem mówić, zstąpił na nich Duch Święty, jak i na nas na początku.

Pierwszy przykład mówi o tym, że młodzieniec z Nain wypełniał Zakon. Jego życie było przykładne (wypełniał dekalog od młodości). To jednak nie wystarczyło. Jezus zażądał całkowitego oddania się sobie. Jezus używa słowa "doskonały" , które w języku greckim znaczy "dokończony, wykonany, doskonały, doprowadzony do końca". Tego samego słowa Jezus używa wisząc na krzyżu, gdy mówi "wykonało się". To pokazuje, że Zakon nie czyni nikogo doskonałym oraz potwierdza, że Zakon jest jedynie etapem pośrednim. Drugi przykład mówi o Korneliuszu. Zwróćmy uwagę, że Korneliusz był człowiekiem bogobojnym. Można powiedzieć, że jego życie obfitowało w dobre uczynki. To jednak mu nie wystarczyło. Musiał usłyszeć słowa Ewangelii, przez którą mógł być zbawiony wraz ze swoim domem. Jest jeszcze jeden fragment, który wzbudza wiele kontrowersji:

Ewangelia św. Mateusza : 25,31 - 25,46

34.Wtedy powie król tym po swojej prawicy: Pójdźcie, błogosławieni Ojca mego, odziedziczcie Królestwo, przygotowane dla was od założenia świata.

35.Albowiem łaknąłem, a daliście mi jeść, pragnąłem, a daliście mi pić, byłem przychodniem, a przyjęliście mnie,

36.Byłem nagi, a przyodzialiście mnie, byłem chory, a odwiedziliście mnie, byłem w więzieniu, a przychodziliście do mnie.

37.Wtedy odpowiedzą mu sprawiedliwi tymi słowy: Panie! Kiedy widzieliśmy cię łaknącym, a nakarmiliśmy cię, albo pragnącym, a daliśmy ci pić?

39.I kiedy widzieliśmy cię chorym albo w więzieniu, i przychodziliśmy do ciebie?

41.Wtedy powie i tym po lewicy: Idźcie precz ode mnie, przeklęci, w ogień wieczny, zgotowany diabłu i jego aniołom.

44.Wtedy i oni mu odpowiedzą, mówiąc: Panie! Kiedy widzieliśmy cię łaknącym albo pragnącym, albo przychodniem, albo nagim, albo chorym, albo w więzieniu i nie usłużyliśmy ci?

45.Wtedy im odpowie tymi słowy: Zaprawdę powiadam wam, czegokolwiek nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, i mnie nie uczyniliście.

46.I odejdą ci na kaźń wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego.

Powyższy fragment często przytacza się na potwierdzenie tezy, że zbawienie jest z uczynków. Jest to jednak niesłuszny wniosek. Zauważmy, że Jezus kozłom przypisuje same złe uczynki, natomiast owcom same dobre. Prawda natomiast jest taka, że nie ma na świecie ludzi czysto czarnych lub białych. Jezus musiał opierać się na innym kryterium przy podziale. Postawię tutaj tezę, że kryterium tym jest być albo nie być zapisanym w Księdze Żywota. Biblia mówi o tym w kilku miejscach. Zwróćmy uwagę na sąd przed białym tronem, opisany w Księdze Objawienia. Ci którzy są nazwani umarłymi (nie mieli udziału w pierwszym zmartwychwstaniu) są sądzeni na podstawie uczynków zapisanych w księgach uczynków. Zbawieni nie są sądzeni na podstawie uczynków. Zbawieni w ogóle nie stają przed sądem, na którym wydaje się wyroki potępiające.

Ewangelia św. Łukasza : 10,20

Wszakże nie z tego się radujcie, iż duchy są wam podległe, radujcie się raczej z tego, iż imiona wasze w niebie są zapisane.

Proszę także i ciebie, wierny mój towarzyszu, zajmij się nimi, wszak one dla ewangelii razem ze mną walczyły wespół z Klemensem i innymi współpracownikami moimi, których imiona są w księdze żywota.

I zebrania pierworodnych, którzy są zapisani w niebie, i do Boga, sędziego wszystkich, i do duchów ludzi sprawiedliwych, którzy osiągnęli doskonałość,

4.I widziałem trony, i usiedli na nich ci, którym dano prawo sądu; widziałem też dusze tych, którzy zostali święci za to, że składali świadectwo o Jezusie i głosili Słowo Boże, oraz tych, którzy nie oddali pokłonu zwierzęciu ani posągowi jego i nie przyjęli znamienia na czoło i na rękę swoją. Ci ożyli i panowali z Chrystusem przez tysiąc lat.

6.Błogosławiony i święty ten, który ma udział w pierwszym zmartwychwstaniu; nad nimi druga śmierć nie ma mocy, lecz będą kapłanami Boga i Chrystusa i panować z nimi będą przez tysiąc lat.

7.A gdy się dopełni tysiąc lat, wypuszczony zostanie szatan z więzienia swego.

9.I ruszyli na ziemię jak długa i szeroka, i otoczyli obóz świętych i miasto umiłowane. I spadł z nieba ogień, i pochłonął ich.

10.A diabeł, który ich zwodził, został wrzucony do jeziora z ognia i siarki, gdzie znajduje się też zwierzę i fałszywy prorok, i będą udręczeni dniem i nocą na wieki wieków.

12.I widziałem umarłych, wielkich i małych, stojących przed tronem; i księgi zostały otwarte; również inna księga, księga żywota została otwarta; i osądzeni zostali umarli na podstawie tego, co zgodnie z ich uczynkami było napisane w księgach.

13.I wydało morze umarłych, którzy się w nim znajdowali, również śmierć i piekło wydały umarłych, którzy się w nim znajdowali, i byli osądzeni, każdy według uczynków swoich.

15.I jeżeli ktoś nie był zapisany w księdze żywota, został wrzucony do jeziora ognistego.

Ewangelia św. Jana : 5,24 - 5,29

24.Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam, kto słucha słowa mego i wierzy temu, który mnie posłał, ma żywot wieczny i nie stanie przed sądem, lecz przeszedł ze śmierci do żywota.

25.Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam, zbliża się godzina, owszem już nadeszła, kiedy umarli usłyszą głos Syna Bożego i ci, co usłyszą, żyć będą.

27.I dał mu władzę sądzenia, bo jest Synem Człowieczym.

29.I wyjdą ci, co dobrze czynili, by powstać do życia; a inni, którzy źle czynili, by powstać na sąd.

I nie wejdzie do niego nic nieczystego ani nikt, kto czyni obrzydliwość i kłamie, tylko ci, którzy są zapisani w księdze żywota Baranka.